Sosyal Medya Bağımlılığı Küresel Sorun Haline Geldi

Dünyada 5,1 milyar insanın etkin olarak toplumsal medya kullandığı günümüzde, dijital platformların ferdî ve toplumsal tesirleri daha evvel hiç olmadığı kadar yakından inceleniyor.

Son olarak Dünya Sıhhat Örgütü (WHO), Common Sense Media, OECD ve Yeşilay Türkiye tarafından yayımlanan raporlar, toplumsal medya bağımlılığının artık sadece kişisel değil, ailevi ve toplumsal bir kriz haline dönüştüğünü gözler önüne serdi.

Sosyal Medyada Geçen Mühlet: Günlük 6 Saatin Üzerinde

Digital 2025 Küresel Overview Report bilgilerine nazaran dünya genelinde bir yetişkinin toplumsal medyada geçirdiği ortalama mühlet günde 6 saat 43 dakika. Bu müddet, birçok insanın uyumak dışındaki boş vaktinin büyük kısmını kapsıyor. Bilhassa 13-24 yaş aralığında bu müddet 8 saati buluyor.

Amerika merkezli Common Sense Media raporuna nazaran, ABD’de gençlerin %62’si “gün içinde toplumsal medya olmadan dert hissettiklerini” belirtiyor. Tıpkı raporda, gençlerin %37’si ailesiyle birlikteyken bile toplumsal medyada vakit geçirdiğini itiraf ediyor.

Aile Hayatı Dijital Sessizliğe Gömülüyor

OECD 2024 Eğitim ve Aile Ömrü Raporu, toplumsal medya bağımlılığı nedeniyle aile içi bağlantıda global ölçekte %28’lik bir azalma yaşandığını gösteriyor. Bilhassa akşam yemeklerinde ve hafta sonu bir ortada geçirilen vakitlerde aygıtların daima kullanımı, aile bireyleri ortasındaki duygusal bağların zayıflamasına yol açıyor.

Yeşilay Türkiye ise bu global dataları destekleyen Mayıs 2025 tarihli raporunda, Türkiye’de toplumsal medya nedeniyle aile içi günlük irtibatın ortalama 1,5 saat azaldığını belirtti. Uzmanlar bu durumu “dijital yalnızlık sarmalı” olarak tanımlıyor.

Küresel Perspektif: Toplumsal Medya ve İş Hayatı

Dünya genelinde yapılan araştırmalar, toplumsal medya bağımlılığının iş hayatında da olumsuz tesirler yarattığını ortaya koyuyor.

• İş Performansında Düşüş: Aşırı toplumsal medya kullanımı, çalışanların dikkatini dağıtarak iş verimliliğini azaltıyor. Çalışanlar, iş saatleri içinde toplumsal medyada geçirdikleri müddet nedeniyle vazifelerini aksatabiliyorlar.

• Tükenmişlik Sendromu: Sosyal medya bağımlılığı ile tükenmişlik sendromu ortasında müspet bir bağ bulunuyor. Çalışanlar, toplumsal medyada daima olarak diğerleriyle kendilerini kıyaslayarak, yetersizlik hissine kapılabiliyor ve bu da tükenmişliğe yol açabiliyor.

• Psikolojik Tesirler: Sosyal medya bağımlılığı, çalışanlarda gerilim, anksiyete ve depresyon üzere ruhsal problemlere neden olabiliyor. Bu durum, hem ferdî hem de kurumsal seviyede olumsuz sonuçlar doğuruyor.

Uzmanlar Uyarıyor: “Gerçek Bağlardan Kopuyoruz”

Dünya Sıhhat Örgütü (WHO), toplumsal medya bağımlılığını 2024 yılında resmî olarak “davranışsal bağımlılık türleri” ortasında sınıflandırdı. WHO uzmanları, toplumsal medyanın dopamin merkezli anlık ödül sistemiyle “gerçek hayattaki bağları değersizleştirdiğini” belirtiyor.

İngiltere merkezli psikiyatrist Prof. Dr. Rachel Green, şu değerlendirmede bulunuyor: “İnsan beyni, dijital etkileşimleri kısa vadeli bir haz kaynağı olarak algılıyor. Bu, uzun vadeli bağlılık ve itimat gerektiren aile münasebetlerinde tükenmeye yol açıyor.”