Şebnem Turhan: TL Varlıklarda Toparlanma Başladı mı? 19 Mart Sarsıntısının Yaraları Sarılıyor
19 Mart’ta İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınıp tutuklanmasıyla patlak veren finansal kriz sonrası süratle çıkış yapan yerli ve yabancı yatırımcılar, mayıs ayında yine Türk Lirası (TL) varlıklara yönelmeye başladı. Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin (TSPB) dataları, TL mevduat ve devlet tahvillerinde toparlanma sinyalleri veriyor.
Sıkı Para Siyaseti Tesirini Göstermeye Başladı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) mart ayından bu yana sürdürdüğü sıkılaşma adımları, TL varlıklara ilgiyi artırmaya başladı. Bilhassa artan faiz oranları, TL mevduat ve tahvillerin cazibesini tekrar yükseltti. TSPB’nin mayıs ayı dataları, hem yerli hem de yabancı yatırımcının TL varlıklara dönüş sinyalleri verdiğini ortaya koyuyor.
Yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıkları bir ayda yaklaşık 879 milyar TL artarak 34.75 trilyon liraya çıktı. Toplam finansal varlıklar ise 964 milyar TL’lik artışla 38.53 trilyon liraya ulaştı. Bu artışın en besbelli kaynağı, TL mevduat ve devlet tahvillerindeki yükseliş oldu.
TL Mevduat ve Tahvilin Hissesi Arttı
Mayıs ayında yurtiçi yerleşiklerin TL mevduatı 394.8 milyar lira artışla 12.78 trilyon liraya yükseldi. Birebir periyotta devlet tahvili varlıkları da 276.2 milyar lira artarak 7.1 trilyon liraya çıktı. Böylelikle TL mevduatın toplam finansal varlıklar içindeki hissesi %36,77’ye ulaşarak nisana nazaran 0.21 puan arttı.
Ancak 19 Mart öncesine nazaran kıyaslandığında, TL mevduatın toplam içindeki hissesi hâlâ 0.97 puan düşük seyrediyor. Devlet tahvillerinin hissesi ise %20,43’e çıkarak nisan ayına nazaran 0.29 puan, mart ayına nazaran ise 1.05 puan artış gösterdi.
Dövizden ve Altından Çıkış Başladı
TL varlıklara dönüş eğilimi, döviz ve altın mevduatlarında sonlu da olsa çözülmeye neden oldu. Mayıs ayında yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı 18.5 milyar TL azaldı. Finansal varlıklar içindeki dövizin hissesi %15,58’e gerileyerek nisandaki %16,04 ve marttaki %15,63 düzeylerinin altına indi.
Altın mevduatları nominal olarak 36.3 milyar lira artsa da, toplam içindeki hissesi %5,98’e düşerek nisana nazaran 0.05 puan azaldı.
Yabancıdan Devlet Tahviline Dönüş Sinyali
Yabancı yatırımcı cephesinde de değerli gelişmeler yaşandı. Mayıs ayında yabancıların Türkiye’deki toplam finansal varlıkları 84.7 milyar lira arttı. Bilhassa devlet tahvillerinde dikkat alımlı bir dönüş yaşandı. Yabancı yatırımcıların devlet tahvili varlığı 69.4 milyar TL artarak, toplam içindeki hissesi %12,3’e ulaştı. Bu oran nisanda %10,7 düzeyindeydi.
Yine de bu toparlanma, mart ayındaki %14,85’lik düzeyin hâlâ 2.55 puan gerisinde kalıyor. TL mevduat tarafında ise yabancının ilgisi azaldı. 4.66 milyar liralık azalışla TL mevduatın toplam içindeki hissesi %11,75’e düştü. Nisanda bu oran %12,15 idi. Döviz mevduatında ise büyük bir değişiklik olmadı; hisse %22,73’te sabit kaldı.
Hisse Senetinden Çıkış Sürüyor
Hem yerli hem yabancı yatırımcılar pay senedi varlıklarında durum azaltmaya devam etti. Yurtiçi yerleşiklerin pay senedi varlığı mayısta 13.9 milyar lira gerilerken, toplam finansal varlıklar içindeki hissesi %10,23’e düştü. Nisandan bu yana 0.31 puan, marttan bu yana ise 0.92 puanlık kayıp yaşandı.
Yabancı yatırımcıların da pay senedinden çıkışı sürdü. Mayısta 7 milyar liralık satış gerçekleşti. Pay senetlerinin toplam içindeki hissesi %51,01’e geriledi. Martta bu oran %53,73, nisanda ise %52,73 idi. Böylelikle marttan bu yana 2.72 puanlık, nisandan bu yana ise 1.36 puanlık düşüş kaydedildi.
Mevduatta Dolarizasyon Eğilimi Frenlendi
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) bilgileri de TL mevduata dönüş sinyallerini doğruluyor. 14 Mart haftasında standart TL mevduat 12.2 trilyon TL iken, 30 Mayıs haftasında 12.97 trilyon TL’ye yükseldi. Tıpkı devirde döviz mevduatının TL karşılığı 7.42 trilyondan 8.54 trilyon TL’ye çıktı.
Kur muhafazalı mevduat (KKM) ise 798.8 milyar TL’den 576.2 milyar TL’ye düştü. Böylelikle TL mevduatın toplam mevduatlar içindeki hissesi %59,25’ten %58,72’ye gerilese de dolarizasyon oranı %42,5’ten %41,28’e düştü. Bu da TL’ye dönüş eğiliminin başladığını ve dolarizasyonun sürat kestiğini gösteriyor.
Kaynak: Ekonomim
