Kırsalda İş Var Ama Genç Yok: İthal Çoban Dönemi Başladı
Türkiye’de hayvancılık dalında yaşanan yerli iş gücü ezasına karşı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı iş birliğinde yabancı çobanlara yönelik çalışma müsaadesi uygulaması başlatıldı. Ancak uzmanlara nazaran bu karar, kısa vadeli bir pansuman niteliğinde.
”Güçlü Hayvancılık, Güçlü Ekonomi!”
Ülkemizde hayvancılık bölümünün gelişmesi ve yerli üretimin devamlılığı için muhtaçlığın yerli iş gücüyle karşılanamadığı durumlarda, tecrübeli yabancı çobanlara çalışma müsaadesi imkânı sağlıyoruz.
Yerli hayvancılığı destekliyor, üreticilerin gereksinimlerine tahlil üretiyoruz.
Son yıllarda eksikliği sıkça lisana getirilen ve yerli iş gücümüzle büsbütün karşılanamayan çoban / sürü yöneticisi muhtaçlıklarını karşılamak ve ülkemizin gıda güvenliği ve gıda tedarikinde kendine yeterliliğinin sürdürülebilmesi gayesiyle;
Bakanlığımız ile Tarım ve Orman Bakanlığı iş birliğinde yapılan çalışmalar sonucunda hayvancılık dalında çoban / sürü yöneticisi için çalışma müsaadesi başvuruları
Bakanlığımız e-İzin Sistemi üzerinden yapılabilecek.’‘ tabirlerine yer verildi.
6 AY GEÇERLİ İKAMET MÜSAADESİ ŞARTI ARANIYOR
12 Haziran 2025 prestijiyle başlayan müracaatlar kapsamında, büyükbaş ya da küçükbaş hayvanı olan ve Hayvan Bilgi Sistemi’ne kayıtlı işletmeler, yurt dışından tecrübeli çoban ve hayvan bakıcılarını çalıştırabilecek. Her işletmede en fazla üç yabancı istihdam edilebilecek. Çobanlık yapmak isteyenlerin ise Türkiye’de en az 6 ay geçerli ikamet müsaadesine sahip olması yahut yurtdışından direkt çalışma müsaadesi alması gerekecek.
Sektörde 150 Bin Çoban Açığı
Türkiye Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Merkez Birliği’ne nazaran, ülkede yaklaşık 150 bin çoban açığı bulunuyor. Bu açık, hayvan sayısının artması ve kırsalda genç nüfusun büyük kentlere göç etmesiyle her geçen gün büyüyor. Fakat uzmanlar, bu açığın nedeninin sırf insan eksikliği olmadığını, çobanlık mesleğinin toplumda saygınlığını yitirmesi, düşük fiyatlar ve toplumsal teminatların eksikliği nedeniyle tercih edilmediğini vurguluyor.
Geçici Tahlil, Kalıcı Sorun
Çoban açığını ithal iş gücüyle kapatma kararı, birtakım uzmanlar ve üretici birlikleri tarafından “pratik ancak süreksiz bir çözüm” olarak yorumlanıyor. Dal temsilcileri, yerli iş gücüne yatırım yapılmadan uzun vadeli bir muvaffakiyet elde edilemeyeceğini belirtiyor.
Hayvancılık muharriri ve kırsal kalkınma uzmanı Dr. T. Yılmaz’a göre: “Yerli çoban yetiştirmek yerine ucuz yabancı iş gücüne yönelmek, sıkıntıları ötelemekten öteki bir şey değil. Bu mesleği gençlere cazip kılacak eğitim, maaş ve toplumsal hak paketleri olmadan tahlil yalnızca ertelenir.”
Güvenlik, Kontrol ve Entegrasyon Riskleri
Yabancı çoban uygulaması beraberinde kimi güvenlik ve kontrol sorunlarını da getiriyor. Geçmiş yıllarda kaçak çalışan çobanlarla ilgili kimlik tespiti yapılamaması, sigortasız çalışma ve bağlantı sıkıntıları yaşanmıştı. Yeni sistemde de Türkçe bilmeyen çobanlarla çiftçilerin nasıl anlaşacağı, sigortalama süreçlerinin nasıl işleyeceği ve yerel halkın bu değişime nasıl reaksiyon vereceği şimdiden tartışılmaya başlandı.
Sektörde ayrıyeten yabancı iş gücüne yönelimin, kırsalda toplumsal tansiyonu artırabileceği uyarısı yapılıyor. “Kendi evladımız işsizken yabancı çoban mı getireceğiz?” üzere reaksiyonların kimi bölgelerde yaygınlaşabileceği tabir ediliyor.(Haber Merkezi)
