İpotekli konut satışları en düşük seviyede

Türkiye genelinde geçen yıl yapılan ipotekli konut satışları, dataların açıklanmaya başlandığı 2013’ten bu yana hem oran hem de adet olarak en düşük seviyede kaldı.

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) 2024 yılına ait açıkladığı konut satış istatistiklerinden derlenen datalara nazaran, 2024 yılında 1 milyon 478 bin 25 adet konut satılırken, bunların 158 bin 486’sı ipotekli gerçekleşti. Böylelikle kredili satışların toplamda aldığı hisse yüzde 10,7’de kaldı.

Bu sayı, dataların açıklanmaya başlandığı son 12 yılda görülen en düşük oran olarak kayıtlara geçti. Buna karşın konut satış adedi en yüksek dördüncü bilgi oldu.

İpotekli satışların toplamdan aldığı hisse bir evvelki yıl yüzde 14,5, 2022’de yüzde 18,9, 2021’de yüzde 19,7, 2020’de yüzde 38,2, 2019’da ise yüzde 24,7 biçimindeydi. Son 12 yılda kredili satışların oran olarak en yüksek gerçekleştiği yıl yüzde 39,8 ile 2013’te görüldü. Kelam konusu yılda ipotekli satış adedi ise 460 bin 112’ydi.

Türkiye genelinde adet bazında en yüksek ipotekli konut satışı 573 bin 337 ile 2020’de görüldü. Kovid-19 önlemlerinin uygulandığı ve sokağa çıkma yasağı üzere tedbirlerin alındığı 2020 yılının haziran ayında kamu bankalarınca başlatılan düşük faiz oranları yüksek satış adetlerinde tesirli oldu. Kelam konusu devirde konut kredisi oranları birinci elde yüzde 0,64’e, ikinci elde ise yüzde 0,74’e çekilmiş ve bu sayede 2020’de tüm vakitlerin yıllık rekoru kırılmıştı.

Gayrimenkul iktisatçısı Ahmet Büyükduman, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kredi oranlarının satış sayılarından daha çok kredili ve kredisiz konut satışlarının kırılımını etkilediğini belirterek, “Konut kredi faizleri artınca ipotekli satışlar azalmasına karşın ipoteksiz satışlar artıyor, yani toplam satışlar pek etkilenmiyor. Geçen yıl ipotekli satışlar taban yaparken ipoteksiz satışlarda 1 milyon 320 bin adetle rekor kırıldı.” dedi.

Türkiye’de demografik dinamikler nedeniyle konut satışlarının yıllık ortalama yüzde 2,2 artış göstermesi gerektiğini lisana getiren Büyükduman, şu tabirleri kullandı:

“Bu nedenle 1,5 milyon adetlik satış piyasanın hala gidecek yeri olduğunu düşünüyorum. Bu açıdan bakınca 4 yıl evvel 1,5 milyon olan konut satışlarının 1,6 milyonu geçmesi gerekiyordu. Geçen yılın ikinci yarısında hareketlenen konut satışlarının faizlerin düşüşüyle artması beklenen konut fiyatlarına yönelik bir talepti. 2025 yılında ipotekli satışlarının 225-250 bin bandında geleceğini, toplam satış adetlerinin ise 1,55-1,6 milyon bandında olacağını öngörüyoruz.”