FÖŞ’ten günün yorumu: ABD daha çooooook kredi notu indirimi yaşayacak!

ABD’nin uzun vadeli kredi notunun Moody’s tarafından bir kademe düşürülmesi, yatırımcıları endişelendirdi. Karar, ABD borçlarının 36 trilyon dolara ulaşması ve mali disiplin eksikliğinin giderek artmasıyla ilgili korkuları körükledi. Washington’un artan borç yükü, tahvil piyasasında “mali disiplin bekçileri” olarak bilinen yatırımcıları harekete geçirebilir. ABD Kongresi’nin bütçe açıklarını azaltacak hiç bir planı yok. Tarife Savaşları daha bitmezken, Trump’ın Maro-o-Lago planı olarak bilinen devlet tahvillerini finansman yükünü azaltma projesi de dolara büyük zara verebilir. Bu hafta piyasalar not indirimine büyük reaksiyon vermez, ancak bu yıl sona ermeden yeni not indirimleri kelam konusu..
Not İndirimi ve “Büyük Hoş Yasa” Endişesi
Moody’s, ABD’nin kredi notunu Aaa’dan Aa1 düzeyine çekti. Bu, Fitch’in 2023 ve S&P’nin 2011’deki benzeri kararlarından sonra ABD için üçüncü büyük not indirimi oldu. Moody’s, kararında artan borç yükü ve bütçe açıklarının kalıcı hale gelmesini münasebet gösterdi.
Bu gelişme, Temsilciler Meclisi ve Senato’da çoğunluğu elinde tutan Cumhuriyetçilerin, vergi indirimleri, harcama artışları ve toplumsal güvenlik kesintilerini içeren “Big Beautiful Bill” isimli dev paketi yasalaştırmaya çalıştığı bir devirde geldi. Tasarının en son formuna dair belirsizlikler, piyasada temkinli bir hava estiriyor.
Piyasalarda Telaş Artıyor
BMO Private Wealth Baş Stratejisti Carol Schleif’e nazaran Moody’s’in kararı, yatırımcıların daha temkinli olmasına neden olabilir. TD Securities’ten Gennadiy Goldberg ise bu indirimin direkt bir satış dalgası yaratmayacağını fakat piyasaların tekrar mali disipline odaklanmasına yol açacağını belirtiyor.
Brown Brothers Harriman’dan Scott Clemons ise Kongre’nin mali unsurlara ne kadar sadık kalacağı sorusunu gündeme taşıyor. “Aşırı harcamaları içeren bir yasa, uzun vadeli Hazine tahvillerine olan iştahı azaltabilir” diyor.
Bütçe Açıkları ve X Tarihi
Sorumlu Federal Bütçe Komitesi’ne nazaran yasa, 2034’e kadar borcu 3,3 trilyon dolar artırabilir; süreksiz kararlar uzatılırsa bu sayı 5,2 trilyona çıkabilir. Moody’s ise mevcut planların açıkları düşürmekte yetersiz kalacağına inanıyor.
10 yıllık tahvil faizlerindeki yükseliş de piyasanın bu korkulara yansısını gösteriyor. Barclays’in tahliline nazaran yasa, bütçe açığını 2 trilyon dolar artırabilir—önceki öngörülere nazaran daha düşük, fakat tekrar de önemli bir yük.
Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson, yasanın 26 Mayıs’tan evvel geçmesini isterken, Temmuz ortasında borç tavanının tekrar yükseltilmesi gerekiyor. Aksi takdirde, Ağustos ayında hükümet yükümlülüklerini yerine getiremeyecek noktaya gelebilir.
Bloomberg: Pazartesi Sert Başlayabilir
Moody’s’in duyurusuyla birlikte, Asya piyasaları yeni haftaya temkinli başladı. 10 yıllık Hazine tahvilleri %4,49’a kadar yükseldi, S&P 500 vadeli süreçleri ise %0,6 geriledi.
Franklin Templeton’dan Max Gokhman, “Bu not indirimi sürpriz değil. Borç servisi maliyetleri artmaya devam edecek” derken, Wells Fargo analistleri 10-30 yıllık tahvil faizlerinin 5-10 baz puan daha artmasını bekliyor.
Doların İtimat Primi Eridi
Dolar endeksi, Nisan taban düzeylerine yaklaştı. Opsiyon yatırımcılarının durumları ise beş yılın en olumsuz düzeyinde. Tahvil faizlerindeki artış, konut ve tüketici kredileri üzerindeki baskıyı artırarak ekonomik yavaşlamayı derinleştirebilir.
Moody’s, ABD bütçe açığının 2024’te GSYİH’nin %6,4’ü iken, 2035’te %9’a ulaşabileceğini öngörüyor. Barclays, bu indirimin piyasada bir satış baskısı yaratmasını beklemiyor lakin siyasi tesirlerinin hudutlu olduğunu savunuyor.
JP Morgan: Dolar %20 Paha Kaybedebilir
JP Morgan’ın son raporunda, doların çok pahalı yapısının çözülmeye başladığı vurgulanıyor. Banka, doların büyük para ünitelerine karşı %10-20 oranında paha kaybedebileceğini öngörüyor. ABD pay senetlerinden büyük çaplı sermaye çıkışları da bu eğilimi destekliyor.
ABD varlıklarında 26 trilyon dolarlık yabancı yatırım bulunduğu için, bu cins portföy değişiklikleri global piyasaları derinden etkileyebilir. 2025 yılı prestijiyle dolar artık tahvil ve pay senetleri ile birlikte kıymet kaybediyor—bu, tarihte sadece %6 oranında görülmüş bir senaryo.
Mar-a-Lago Mutabakatı: Yeni Ekonomik Model mi?
Trump’ın danışmanı Stephen Miran tarafından önerilen ve 1985’teki Plaza Anlaşması’ndan ilham alan “Mar-a-Lago Anlaşması” isimli plan, doların şuurlu olarak zayıflatılmasını, üretimin ülke içine çekilmesini ve borç yükünün uzun vadeye yayılmasını hedefliyor.
Bu plan, Hazine tahvillerini 100 yıllık vadeli “bullet” tahvillere dönüştürmeyi, müttefiklerden daha fazla savunma katkısı talep etmeyi ve döviz piyasasında direkt müdahaleyle doları zayıflatmayı öngörüyor.
Plan Gerçekleşebilir mi?
Planın uygulanabilirliği konusunda kuşkular var. Çin ve BRICS ülkeleri ekonomik bağımsızlıklarını artırma yolunda ilerliyor. Global piyasalar 1980’lerden çok daha karmaşık. ABD’de endüstrinin tekrar canlandırılması için önemli yatırım ve iş gücü gerekecek.
Plan, kurumsal yatırımcıların ABD borcunu tekrar yapılandırmasını da gerektiriyor. Lakin düşük faizli tahviller için daha yüksek risk primi talep edebilirler.
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Abonelik şartları için bize e-mail atın: [email protected]