Fed Faiz Kararı Öncesi Gözler İstihdam Verilerinde!

Son devirde enflasyon cephesinde izlenen optimist bilgiler dünyanın en değerli sorunu artık değil psikolojisini gündeme taşıdı. Merkez bankaları uyguladığı sıkı para siyaseti temasında kıymetli değişimlere gitti. Avrupa Merkez Bankası ECB ekonomik aktivedeki bozulma sebebiyle optimist enflasyon datalarından yürek alarak faiz indirimine erken başladı. ABD Merkez Bankası Fed ise istihdamda izlenen bozulma sebebiyle enflasyon bilgilerinden cüret alarak faiz indirimine şiddetli bir halde başladı. İngiltere Merkez Bankası ise bu sürece Kasım ayında başlaması beklenmektedir.

Çekirdek tarafta Enflasyonun bir ölçü daha katı kaldığı, Manşet cephede ise maksat bölgesi etrafındaki iyimserliği Merkez Bankalarının enflasyon konusunu takip etmeye devam etse de büyüme, istihdam üzere öteki kıymetli ekonomik göstergelere daha fazla bakmasına imkan tanıdı. İşte tam da bu süreçte ABD istihdam dataları Fed yol haritası için kritik bir ehemmiyet arz etmektedir.

Tabi burada bir hatırlatma yapmakta yarar görüyoruz. Kasım ayının birinci iki haftalık sürecinde ağır bir tempo bizi beklemektedir. Özellikle ABD Başkanlık Seçimi ve şu an adayların başa baş bir uğraş vermesi, oylama sürecinde de bu senaryonun geçerli olma niyetini gündeme taşıyor. Bu da resmi lider kimdir sorusunun karşılığı için sürecin uzamasını sağlayabilir. Bu ortada bir hatırlatma daha yapmakta yarar var, ABD Başkanlık Seçimine yönelik 2 farklı rapor paylaşımımıza ek olarak 2 canlı yayın ile sürece yönelik en şimdiki bilgileri ve piyasa tesirlerini sizlere aktarmaya devam edeceğiz. Canlı yayın bilgilerine yazımızın sonundaki adresten ulaşabilirsiniz.

Tarihsel olarak değerli dataları aşağıda görebilirsiniz.

• 31 Ekim Fed Enflasyon Göstergesi PCE
• 1 Kasım Tarım Dışı İstihdam, İşsizlik Oranı ve Ortalama Saatlik Kazançlar
• 5 Kasım ABD 60. Başkanlık Seçimi
• 7 Kasım Fed ve BoE Kararı ( Çeyrek Puan Faiz İndirimi Ana Senaryo)
• 13 Kasım ABD Enflasyon
• 14 Kasım Euro Bölgesi Büyüme

ABD’de İşsizlik Oranının %4 üzerindeki seyri sebebiyle Fed’in istihdam piyasasına daha fazla odaklandığı bir süreçte kritik Fed kararı öncesinde izleyeceğimiz Ekim ayı dataları kritik bir ehemmiyet arz etmektedir.

En baştan vurgulamakta yarar var hem istihdam bilgileri hem de ABD Başkanlık seçimi sonucu 7 Kasım tarihindeki çeyrek puan faiz indirim sürecine yönelik keskin bir değişim oluşturmayacaktır. Lakin piyasa oyuncularının gelecek datalara yönelik anlık fikirlerinin spekülatif olarak varlık fiyatları üzerinde kısa vadeli tesirli olacağı unutulmamalıdır.

• Tarım kesimi haricinde (Sanayi, Kamu, Hizmet, vb) son ay içerisinde çalışan insanların sayısındaki değişikliklere Tarım Dışı İstihdam (Nonfarm Payrolls),
• ABD iktisadında geride kalan ay içerisinde iş aradığı halde iş bulamayan bireylerin toplam iş gücü içerisindeki oranına İşsizlik Oranı (Unemployment Rate),
• Tarım kesimi dışında çalışan çalışanlara ödenen saatlik fiyattaki değişimlere ise Ortalama Saatlik Yararlar (Average Hourly Earnings) adı verilir.

4 Ekim Cuma günü ABD’den gelecek kritik datalara ait piyasa beklentilerine Bloomberg İktisat Takvimini kaynak olarak gösterdiğimiz tabloya aşağıdan ulaşabilirsiniz. Bu sayıların bilgi sonuçlanana kadarki süreç içerisinde revize edilebileceği hususu göz arkası edilmemelidir. Bu sebeple de en yeni sayılara bilgi açıklanmadan evvelki “Yurt Dışı Piyasalar Günlük Forex Bülteni” vasıtasıyla ulaşabilirsiniz.

Piyasa İştirakçileri İstihdam Dataları İçin Nasıl Bir Beklenti İçerisinde?

Tarım Dışı İstihdam verisine yönelik 66 ekonomist / analist kestirimde bulundu. Burada en yüksek kestirim 180K, en düşük varsayım -10K, piyasa beklentisi ise medyan 101K olarak kaydedilmiştir. Kasırga ve Grev, varsayımlarda kıymetli bir ayrışmaya sebebiyet vermekle birlikte ADP özel kesim verisinde beklentinin çok üzerindeki olumlu sonuç dikkat çekmektedir.

İşsizlik Oranı verisine yönelik 66 ekonomist / analist iddiada bulundu. Burada en yüksek kestirim 4,30%, en düşük varsayım 4,00%, piyasa beklentisi ise medyan 4,10% olarak kaydedilmiştir. Hatırlarsak İşsizlik Oranı %4,3’e çıktıktan sonra panik havasıyla  Fed üzerinde önemli bir baskı kelam konusuydu. Panik bölgesinden uzaklaşılsa da ruhsal %4,00 üzerindeki seyir hala sürüyor.

Yaz Saati 15.30 / Kış Saati 16.30’da açıklanan bu bilgiler içerisinde (Aralık itibariyle Kış saati uygulamasındayız) teorik açıdan Tarım Dışı İstihdam verisi geçmiş fiyatlamaları da incelediğimizde anlık görünümde her daim bir adım öndedir. Fakat Fed için hassas bir periyotta olmamız sebebiyle tüm data setini bir ortada ele almamız optimal konumlanma açısından kritik bir değer arz etmektedir.

Tarım Dışı İstihdam: son gelen 254K ile birlikte 2024 yılı ortalaması 231K olarak görülmektedir. 2022 yılı ortalaması 383 ve 2023 yılı ortalaması 262K olduğu düşünüldüğünde istihdam artışındaki yavaşlama hayli net bir halde gözükmektedir. Lakin mevcut ortalamanın pandemi öncesindeki ortalama 185K üzerinde tepki verdiği de unutulmamalıdır. Bu açıdan büyük fotoğraftaki optimist görünüm göz gerisi edilmemelidir. İşsizliktekine ek olarak Tarım Dışı İstihdam verisine yönelik yeni bir panik havası içinse ruhsal 200K altında ortalama görülmesi gerekmektedir. Bu da lakin bu datanın -115K gelmesi ile mümkün olabilir…

İşsizlik Oranı: Nisan ayında %3,9 olan İşsizlik, Ağustos ayında %4,30 olarak kademeli bir formda yükselince piyasalarda panik havası oluştu ve Fed üzerinde önemli bir baskı kelam konusuydu. Gerçekten bu panik havasının Eylül ayında Fed faiz indirimine yarım puan ile başlamasıyla netlik kazandı. Lakin daha sonra gelen işsizlik bilgilerinin gerilemesi panik havasından olağanlaşmaya geçilmesini sağladı. Şu an için 2024 yılı ortalaması 3,97 ile hala ruhsal 4,00 altında. Ortalamadan fazla teorik açıdan da daha rahat bir görünüm için %4,00 altındaki sayılara muhtaçlık olduğu unutulmamalıdır. ADP özel dal istihdam verisindeki artış içerisinde bilhassa iş değiştirenlerin maaş artışlarındaki yüzdesel azalış olağanlaşma eğilimi için değerli bir sinyal. Tabi bu süreçte kasırga ve grev süreçleri istihdam tarafında ruhsal bir kayıp izleneceği fikriyle kestirimlere yansımıştı. Bu açıdan açıklanacak datalar piyasaların daha aksiyonlu tepki vermesini sağlayabilir. Lakin istihdam cephesindeki stabilizasyon data odağının Tarım Dışı İstihdam verisine odaklanılmasını sağlayabilir.

ABD Merkez Bankası Fed, Data Sonuçlarına Nazaran Kararını Değiştirir Mi?

ABD Merkez Bankası Fed, enflasyon ile uğraş konusunda bugüne kadar atmış olduğu adımlar ve sağladığı irtibat siyaseti ile sürece yönelik ciddiyetini net bir biçimde ortaya koymuştur.  Ayrıyeten FOMC üyelerinin resmi toplantılar dışındaki vakitlerde verdiği bildiriler da bankanın bu karmaşık süreci denetim altına almaya çalıştığını göstermektedir. Lakin politik tarafta piyasalara verilecek bildiriler anlık tepkilerden çok genel bir kıymetlendirme olduğundan yansılar bir ölçü piyasalardan gecikmeli olarak yansımaktadır. Bu durumu Haziran ayı projeksiyonlar ve piyasanın son devirde bankadan beklediği revizyonlara ek olarak Eylül ayı faiz kararı ile net bir halde izlenmektedir.

Burada Fed kaynaklı karar sistemi ile Fed’e ait spekülatif fiyatlama davranışı ortasındaki farkı uygunca ayırt etmemiz gerekmektedir.  

Piyasaya dönecek olursak, Fed’in birinci toplantısı 7 Kasım tarihindedir. Bu toplantıda bankanın 25 baz puan faiz indirimi yapma ihtimali %84 ile ana senaryo olmakta ve fiyatlama içerisinde yer almaktadır. Aralık toplantısında ise 25 baz puan faiz indirimi yapma ihtimali %58 ve Kasıma kıyasla oran düşük. Bu açıdan 18 Aralık tarihine kadar gelecek her data seti bu ihtimalin üst çıkarak ana senaryo olması ya da aşağı düşerek bu ihtimalin ortadan kalkması fikrine yönelik varlık fiyatlarının yol haritasını oluşturabilir.

Bu açıdan Olumlu istihdam verileri Kasım ayı çeyrek puan faiz indirimi üzerinde kıymetli bir tesir sağlamamasına rağmen Aralık ayındaki çeyrek puan faiz indirimi ihtimalinde soru işareti oluşturabilir. Son periyotta şiddetli faiz indirimine gerek yok fikri / ABD tahvil faiz oranlarındaki yükseliş psikolojisi piyasalarda yüksek sesle konuşulmaya başlanabilir. Tabi şu anki %58 oranı 50 altına sarkabilir mi hususu için bilgi sonucunda beklentiden ne kadar keskin ayrıştığı ile de alakalı olacaktır. Tesir bazında da olumlu istihdam dataları (yükselen TDİ ve düşen İşsizlik)  Dolar Endeksi ve Tahvil faiz oranındaki optimist görünüme dayanak verebilir.

Olumsuz istihdam verileri Kasım ayı çeyrek puan faiz indirimi fikrinin netleştiği, Aralık ayındaki çeyrek puan faiz indirimi ihtimalinde de daha güçlü bir seyrin oluştuğu bir fiyatlama davranışı izlenmesini sağlayabilir. Bu tavır Dolar Endeksi ve Tahvil faiz oranındaki aşağı taraflı bir baskının oluşmasını sağlayabilir. Bu baskı genel olumlu görünümlerini değiştirebilecek kadar güçlü olur mu konusunda piyasanın vereceği tepkisi takip etmemiz gerekmektedir.

Veri Sonuçlarına Yönelik Başarılı Yorumlar Yapabilmek İçin, Geçmiş Devirdeki Tesirlerin Bilinmesi Önemlidir!

Kritik ABD datalarının varlık fiyatları üzerindeki mümkün tesirlerini gerçek yorumlayabilmek, stratejilerin muvaffakiyete dönüşebilmesi ismine değerlidir. Bu sebeple de yorumlama yeteneğinizi geliştirebilmek için geçmiş devirlerde nasıl tepki verdiğinin bilinmesi kıymetlidir. Lakin bu bilgi, yeni periyottaki beklentilerde kesin muvaffakiyete ulaştırır psikolojisini oluşturmamalıdır. Zira günler / haftalar / aylar hatta yıllar içerisinde ülkelerin makro – ekonomik dinamikleri ve piyasa beklentileri farklılaşabiliyor. Bu sebeple de her ay birebir etkiyi beklemek gerçek olmayacaktır. Geçmiş devir çalışmaları, yatırımcıların bu bilgi ile birlikte muhtemel hareket akışını daha başarılı bir biçimde yorumlayabilmek ismine pratik bilgiler olarak düşünülmelidir.

4 Ekim 2024 tarihinde yani bir evvelki ay açıklanan ABD bilgileri ile birlikte EURUSD ve Ons Altın ilk dakika fiyatlama davranışında önemli bir düşüş izlemekteyiz. Lakin bu düşüş ikinci dakikadan itibaren hacimsel manada sınırlanmakta başka dakikalarda da davranışı biçimini değiştirmektedir. Bu süreç, mevcut haberin açıklandığı anın ne kadar kıymetli olduğunu ve haberin sonucunun yorumlanmasında vakte endeksli değişimlerin değerini artırmaktadır. Bu nedenle dataya süratli bir formda ulaşmak ve ilgili datayı hakikat bir biçimde yorumlamak kritik bir değer taşımaktadır. “GCM Forex / Viop / Borsa Yatırımcıları”, bilgilerin sonucuna ilişkin GCM MT4 / GCM MT5 platformları içerisinde yer alan ve anlık olarak bilgi akışının geçtiği “Haberler” bölümünden yararlanabilir.

3 Kasım 2023 tarihinde yani bir evvelki yılın tıpkı ayında açıklanan ABD dataları ile birlikte EURUSD ve Ons Altın ilk dakika fiyatlama davranışında önemli bir yükseliş izlemekteyiz. Fakat bu yükseliş ikinci dakikadan itibaren hacimsel manada sınırlanmakta öteki dakikalarda da davranışı biçimini değiştirmektedir. Bu süreç, mevcut haberin açıklandığı anın ne kadar kıymetli olduğunu ve haberin sonucunun yorumlanmasında vakte endeksli değişimlerin değerini artırmaktadır. Bu nedenle dataya süratli bir biçimde ulaşmak ve ilgili datayı gerçek bir biçimde yorumlamak kritik bir ehemmiyet taşımaktadır. “GCM Forex / Viop / Borsa Yatırımcıları”, bilgilerin sonucuna ilişkin GCM MT4 / GCM MT5 platformları içerisinde yer alan ve anlık olarak data akışının geçtiği “Haberler” bölümünden yararlanabilir.

Önemli Finansal Varlıklar Bu Datalardan Nasıl Etkilenir!

Yukarıda gerek 1 ay gerekse 1 yıl öncesine ait verilerin EURUSD ve ONS ALTIN 1 dakikalık grafik üzerindeki tesirine değindik. Pekala, dünyanın en fazla süreç gören EURUSD paritesi, kritik ABD bilgilerine nazaran nasıl bir performans oluşturabilir. Bu sorunun karşılığı için 2013 Ocak’tan itibaren ilgili haberlerin sonuçlarının parite üzerindeki 5, 15 ve 30 dakikalık vakit dilimlerinde kaç pip hareket ettiğini aşağıdaki tablolardan görebilirsiniz.

142 tane data (11 yıl + 10 ay) sonucunun EURUSD paritesi üzerindeki tesirini incelediğimizde 5 dakika içerisinde ortalama 45 pip, 15 dakika içerisinde ortalama 50 pip ve 30 dakika içerisinde ortalama 55 pip hareket ettiğini, 5 ile 30 dakika arasındaki ortalama pahalar incelendiğinde kıymetli bir pip farkının olmadığını ve bu nedenle de bilhassa istihdam bilgilerinin birinci 5 dakika üzerindeki mümkün tesirinin çok daha değerli olduğunu söyleyebiliriz.

Tablo içerisinde yeşil renkli olanlar genel ortalamanın üzerindeki performans, kırmızı renkli olanlar ise genel ortalamanın altındaki performans olarak dikkate alınabilir. 2024 yılının birinci 10 ayını geride bıraktık. Fiyat tesirine baktığımızda genel ortalama üzerinde bir seyir izlemektedir. Bu tavır ABD Merkez Bankası Fed siyasetinin makro gelişmelerdeki değişimlerde oynaklık oluşturduğunu ve traderların anlık tepkide daha fazla efor sarf ettiği halinde okunabilir. Bu sebeple de yılın kalan kısımlarındaki data sonuçları kendi iç dinamiklerinde farklı ayrı kıymete sahiptir.

İlk 5 dakikanın kıymetinden bahsediyoruz lakin bu niyet 5 dakikanın sonuna kadar ilgili tesirin devam ettiği manasına gelmemelidir. Bu bahis ile alakalı en net bilgi hiç elbet ki bir ay ve bir yıl evvel vurgusu ile paylaştığımızı EURUSD ve ONS ALTIN 1 dakikalık grafiktir. Burada ilk iki dakikada hareket alanının genel itibariyle yoğunlukta olduğu vakit dilimi olarak söyleyebiliriz.

Bu istatistik DOLAR ENDEKSİ (#DOLLAR_IND), GBPUSD, USDJPY, DAX40, USDTRY, EURTRY, HAM PETROL (CRUDE OIL) ve BRENT PETROL (BRENT OIL) üzere başka finansal varlıklarda da benzeri özellikler taşımakla birlikte süreyi daha da uzattığımızda tesir nasıl şekilleniyor görebilmek adına SP500, DAX40, TESLA, NVIDIA ve BRENT PETROL üzerinden örneklendirmeye devam edelim.

Tarım Dışı İstihdam verisi açıklanması ardından SP500 fiyatının birinci 60 dakikalık performansının son 1 yıllık imajı yer almaktadır. Data açıklandığı andan itibaren birinci 20 dakika dalgalı lakin 20 ile 40. dakika ortasındaki hareketlilik dikkat çekmektedir. Bu tavır pay senedi piyasası açılışı öncesinde endeks cephesinde gecikmeli olarak hareketliliğin arttığını görmemizi sağlamaktadır.

Tarım Dışı İstihdam verisi açıklanması ardından Dax40 fiyatının birinci 30 dakikalık performansının son 1 yıllık manzarası yer almaktadır. Data açıklandığı andan itibaren hareket alanı oluşmaya başlarken bu hareketin birinci 5 dakikaya sığdığını izleyebilmekteyiz. Bu tavır benchmark gösterge SP500 ile zamansal olarak ayrıştığı ve daha erken fiyatlama tarafında yer bulduğunu görmemizi sağlamaktadır.

Tarım Dışı İstihdam verisi açıklanması ardından BRENT PETROL fiyatının birinci 30 dakikalık performansının son 1 yıllık imajı yer almaktadır. Bilgi açıklandığı andan itibaren hareket alanı oluşmaya başlarken bu hareketin EURUSD ve Ons Altın’daki üzere birinci 5 dakikanın tesirli lakin 10. dakikaya kadar da esneyebildiğini izleyebilmekteyiz. Bu tavır her varlığın kendi iç dinamiklerinde farklı bir tesir yarattığını görmemize imkan tanımaktadır.

Tarım Dışı İstihdam verisi açıklanması ardından Tesla fiyatının birinci 60 dakikalık performansının son 1 yıllık manzarası yer almaktadır. Data açıklandığı andan itibaren birinci 10 dakika akabinde yatay seyir daha sonra da 30 ile 40. dakika ortasındaki hareketlilik dikkat çekmektedir. Bu tavır hem bilgi açıklandığı an hem de pay senedi piyasası açılışı öncesinde hareketliliğin arttığını görmemizi sağlamaktadır.

Tarım Dışı İstihdam verisi açıklanması ardından NVDIA fiyatının birinci 60 dakikalık performansının son 1 yıllık imgesi yer almaktadır. Bilgi açıklandığı andan itibaren birinci 10 dakika akabinde yatay seyir daha sonra da 20 ile 40. dakika ortasındaki hareketlilik dikkat çekmektedir. Bu tavır hem data açıklandığı an hem de pay senedi piyasası açılışı öncesinde hareketliliğin arttığını görmemizi sağlamaktadır.

gcmyatirim.com.tr