Çin 1 Trilyon Dolarlık Rekor Ticaret Fazlasına Yaklaştı
Çin’in ticaret fazlası bu yıl yeni bir rekor kırma yolunda ilerliyor. Bu ölçwktw bşr ticaret fazlasının ise Trump’ın maksadına girmemesi imkansız.
Bloomberg’in hesaplamalarına nazaran, Çin’in ihracatı ile ithalatı ortasındaki fark, bugüne kadar olduğu üzere birebir süratte artmaya devam ederse neredeyse 1 trilyon dolara ulaşacak. Geçen hafta açıklanan datalara nazaran, mal ticareti fazlası birinci 10 ayda 785 milyar dolara yükseldi, bu devir için kaydedilen en yüksek sayı ve 2023’e nazaran neredeyse %16’lık bir artış.
Dış Bağlar Kurulu kıdemli üyesi Brad Setser, X’te yaptığı açıklamada, “Çin’in ihracat fiyatları hala düşerken, ihracat hacmindeki büyüme muazzamdı,” dedi ve ekledi: “Genel kıssa, yine ihracatla büyüyen bir iktisada işaret ediyor.”
Çin, iç talepteki zayıflığı telafi etmek için ihracata daha fazla bel bağlamış durumda ve Pekin son vakitlerde iktisada teşvik enjekte ederek bunu telafi etmeye çalışıyor.
Giderek artan bu istikrarsız tablo, giderek daha fazla sayıda ülkenin reaksiyonunu çekmektedir ve yeni Trump idaresinin ABD’ye ihracat akışını azaltacak gümrük vergileri getirmesi mümkündür. Güney Amerika’dan Avrupa’ya kadar birçok ülke çelik ve elektrikli araçlar üzere Çin mallarına karşı gümrük vergisi pürüzlerini çoktan yükseltti.
Cuma günü açıklanan datalara nazaran, direkt yabancı yatırım yükümlülüklerinin yılın birinci dokuz ayında düşmesiyle birlikte yabancı şirketler de Çin’den para çekiyor. Bu düşüş yılın geri kalanında da devam ederse, karşılaştırılabilir dataların başladığı en az 1990 yılından bu yana direkt yabancı yatırımlarda birinci yıllık net çıkış yaşanmış olacak.
Pekin’den şu ana kadar gelen karşılık, şirketlere daha fazla dayanak kelamı vermek oldu; Devlet Kurulu Cuma günü yaptığı açıklamada, istikrarlı dış ticaret büyümesini teşvik etmek, ekonomik kalkınmayı desteklemek ve istihdamı istikrara kavuşturmak için dallara mali dayanağı artıracağını duyurdu.
Çinli şirketler son birkaç yıldır ihracat performanslarını artırıyor. Buna karşılık yavaşlayan iktisat, artan elektrifikasyon ve yabancı üretim mallarının yerli alternatiflerle artan ikamesi ithalata olan talebi baskılıyor.
Ekim ayındaki sonuç, Haziran ayındaki rekorun çabucak altında gelen tarihteki en geniş üçüncü fazla oldu. Yuan cinsinden hesaplanan ticaret fazlası bu yılın birinci dokuz ayında nominal gayrisafi yurtiçi hasılanın %5,2’sine ulaşarak 2015’ten bu yana en yüksek ve son on yılın ortalama düzeyinin hayli üzerinde gerçekleşti.
ABD ile olan ticaret fazlası geçen yılın tıpkı devrine nazaran bu yıl %4.4 arttı. Son verilere göre Avrupa Birliği ile %9.6, Asean’daki 10 Güneydoğu Asya ülkesi ile ise neredeyse %36 artış gösterdi.
Diğer birçok ülke ile de dengesizlikler artıyor. Çin şu anda neredeyse 170 ülke ve iktisada onlardan satın aldığından daha fazla mal ihraç ediyor ki bu 2021’den bu yana en yüksek oran.
Bir kur savaşı da yaklaşıyor olabilir. Hindistan merkez bankası, Çin’in ABD gümrük vergilerine karşı yuan’ın düşmesine müsaade vermesi halinde rupinin zayıflamasına müsaade vermeye hazır olduğunu söyledi.
Yuan’ın düşmesi Çin’in ihracatını daha ucuz hale getirecek ve Hindistan’la bu yıl 85 milyar dolara ulaşan ticaret fazlasını daha da artıracak. 2023’e kıyasla bu sayı %3 daha yüksek ve beş yıl evvelki düzeyin iki katından fazla.
