Çağrı Sarıkaya: Yatırımlar güç kaybediyor, enflasyonda iyileşme yok
TCMB İktisadi Yönelim Anketi, ekonomik görünüme dair epey güçlü bir içerik sunan, lakin piyasa değerlendirmelerinde az yer bulan, çok bedelli bir kaynak. Nisan ayı sonuçlarını kıymetlendirmekte yarar var👇
📌 İmalat sanayi genelinde kayıtlı siparişler tarihî ortalamasına yakın, lakin ileriye dönük göstergelerde net bir zayıflama var. Üretim, istihdam ve yatırım beklentileri bozuluyor. Mamul mal stoklarında süregelen düşüş, talep görünümü ve beklentilerdeki zayıflamadan kaynaklanıyor üzere görünüyor. Öte yandan ünite maliyet ve iç piyasa satış fiyatı beklentilerinde güzelleşme yok.
📌 Öte yandan firma ölçeği ve kesim bazında değerli farklılıklar var. Kayıtlı siparişler küçük ve orta ölçekli firmalarda epeyce zayıf, büyük firmalarda ise ortalama-üstü bir düzeyde güç kazanıyor. Hasebiyle toplam imalat sanayi siparişlerini büyük firmaların itici gücü ayakta tutuyor. Tarifeler öncesinde büyük firmaların dış talebi güzelleşmekte görünüyor; mayıs verisinde bozulma görülmesi beklenen. Üretim, istihdam ve yatırım beklentilerindeki zayıflama ölçekten bağımsız, ortak bir eğilim. Büyük firmaların ünite maliyet ve iç piyasa satış beklentilerindeki artış dikkat çekiyor.
📌 Ana sanayi kümelerine nazaran dayanıksız tüketim malı dallarındaki zayıflık besbelli; küçük ve orta ölçekli firmalardaki fotoğrafla uyumlu bir tablo. Bu dallar kaynaklı enflasyon baskılarının hafiflemekte olduğu görülüyor, TÜFE’ye yönelik değerli bir sinyal olabilir. Güçlü tüketim mallarında ise toplam talep iç piyasa kaynaklı olarak besbelli güç kazanıyor; beklentiler berbatlaşsa de satış fiyatı beklentilerinde dayanıksız kümesindeki üzere bir güzelleşme yok. Yatırım mallarındaki imaj büyük firmalarla oldukça uyumlu; hem siparişler hem beklentiler düzey prestijiyle KOBİ’lere kıyasla bariz daha yüksek. Yatırım malı üreten bölümlerde yatırım beklentileri hala ortalama üstünde yatay; satış fiyatı beklentileri de büyük firmalarda olduğu üzere yükseliyor.
📌 Özetle, önümüzdeki periyotta dayanıksız tüketim mallarında yavaşlayan talebe bağlı olarak enflasyon eğiliminin zayıflaması; sağlam mallarda (yatırım malları altında sınıflandırılan otomotiv dahil) ise talep ve maliyet kaynaklı enflasyon baskılarının canlı kalması beklenebilir. Büyük fotoğrafta, toplam talep, büyüme, istihdam ve yatırım eğilimlerinin güç kaybetmesi mümkün iken enflasyon eğiliminde şimdi net bir güzelleşme sinyali yok. Global gelişmelerin talep, maliyet ve fiyatlama davranışlarına tesirini mayıs datalarıyla daha sağlıklı kıymetlendirebiliriz diye düşünüyorum.
Çağrı Sarıkaya Akbank Baş Ekonomistidir, makale kendi görüşleridir
Linked-In paylaşımı
