ANALİZ: Almanya’nın ekonomik sıkıntıları derinleşiyor

Almanya’da Ekim ayında kişi ve sermaye şirketlerine ait iflas sayısının 1.530 olduğu açıklanmıştır. Bu sayı, bir evvelki aya nazaran %17, geçen yılın tıpkı ayına nazaran ise %48 artış göstermektedir. Ayrıyeten, bu bedel pandemi öncesi 2016-2019 yılları ortasındaki ortalama Ekim bedelinin %66 üzerindedir.

Grafik 1: Aylara nazaran Almanya’da iflas sayısı

Grafikte Almanya’daki iflas trendi (IWH-Insolvenztrend) gösterilmektedir.

• Mavi çizgi, 2016-2019 yılları ortasındaki pandemi öncesi devrin ortalama iflas düzeylerini temsil etmektedir.
• Turuncu çubuklar, 2024 yılının her bir ayı için iflas sayılarını göstermektedir.
• Lacivert çubuklar ise 2023 yılına ilişkin iflas sayılarını temsil etmektedir.

Grafikten görüldüğü üzere, 2024 yılındaki iflas sayıları, pandemi öncesi ortalamalara (mavi çizgi) kıyasla ve  2023 yılına kıyasla daha yüksek düzeylerdedir.

Son olarak, Ekim ayında bu kadar yüksek iflas sayısına en son 2004 yılında ulaşılmıştır.

Leibniz Halle Ekonomik Araştırma Enstitüsü (IWH) İflas Araştırma Merkezi Başkanı Steffen Müller, iflaslardaki bu artışın çeşitli faktörlerin bir ortaya gelmesinden kaynaklandığını belirtmektedir. Uzun vadeli ekonomik sakinlik, artan güç ve işgücü maliyetleri, pandemi sonrası ortaya çıkan erteleme tesirleri ve ekonomik yapının yeni şartlara ahenk sağlamasındaki gecikmeler iflas artışlarına neden olmaktadır.

Pandemi devrinde zayıf durumdaki şirketler devlet dayanaklarıyla ayakta tutulmuş, bu sayede iflaslar ertelenmişti. Şu an ise bu ertelemelerin iflas olarak geri döndüğü görülmektedir. Ayrıyeten düşük faiz periyodunda verimsiz işletmelerin uygun maliyetli kredilerle ayakta kalabildiği, lakin Avrupa Merkez Bankası’nın 2022 yılında yaptığı faiz artışlarının akabinde bu yüksek borçlu şirketlerin iflasa sürüklendiği anlaşılmaktadır.

Grafik 2: Aylara nazaran iflas sayısı, Trend

Grafikte Almanya’daki iflas trendi, iki farklı data kaynağıyla karşılaştırılmaktadır:

• Mavi çizgi, IWH İflas Trendi bilgilerini göstermektedir.
• Turuncu çizgi ise resmi istatistiklerden elde edilen iflas datalarını temsil etmektedir.

Grafik, 2020 başından 2024 Ekim ayına kadar olan devri kapsamaktadır. Her iki bilgi seti de genel olarak misal bir trend izlemekte, iflas sayılarında vakitle artış görülmektedir. 2023’ten itibaren iflas sayılarında bariz bir yükselme yaşanmıştır ve her iki bilgi kaynağı da bu artışı benzeri formda yansıtmaktadır.

IWH’in iflas araştırma datalarına nazaran, günümüzde yaşanan iflas dalgası uzun süren ekonomik sakinlik ve artan maliyetlerin yarattığı olumsuz tesirlerin bir sonucu olarak tanımlanmaktadır. Faizlerin düşük olduğu devirlerde ve pandemi sırasında devlet takviyesiyle ayakta kalan birçok zayıf şirket, artan maliyetler karşısında büyük baskı altına girmektedir. Bu durum bilhassa yüksek borçlu işletmeleri iflasa sürüklemektedir. En fazla etkilenen dallar ortasında inşaat, ticaret ve işletmelere yönelik hizmetler yer almaktadır. İmalat sanayiinde de iflas sayılarının yüksek seviyede olduğu belirtilmektedir.

Büyük patronların iflasları, etkilenen çalışanlarda önemli ve kalıcı gelir kayıplarına yol açmaktadır. Büyük iflasların etkilediği iş sayısı ise iflaslardan etkilenen toplam iş sayısına dair kıymetli bir gösterge olarak kabul edilmektedir. IWH datalarına nazaran, Ekim ayında iflas eden en büyük %10’luk dilimde yer alan şirketlerde yaklaşık 11.000 iş etkilenmiştir. Bu sayı, bir evvelki aya nazaran yarıdan fazla düşmüş, 2023 yılı Ekim ayı düzeyinde kalmıştır. Lakin pandemi öncesi 2016-2019 yıllarının ortalamasının %30 üzerinde bir düzeye sahiptir.

Yüksek iflas sayılarına karşın etkilenen işlerin sayısının görece düşük kalması, çok büyük çaplı iflasların olmamasına bağlanmaktadır. Bu nedenle, Ekim ayında iflasların iş gücü piyasası üzerindeki tesirleri sonlu olmuştur.

IWH