‘AB’de vatandaşlıktan çıkarma tartışmaları göçmenleri kriminalize edebilir…’
İsveç’in sağcı hükümetinin devlete karşı kabahat işleyen ikili vatandaşları İsveç vatandaşlığından çıkarmaya yönelik çalışmaları Avrupa’da gündem konusu oldu. Gündemi kıymetlendiren, Birleşmiş Milletler (BM) Göçmen Personeller Komitesi Üyesi ve İstinye Üniversitesi (İSÜ) İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Can Ünver, “Bu planın çok da kolay hayata geçirilebileceği kanısında değilim” diyor. Avrupa’da sağın yükselişinin göçmenlikle ilgili siyasetlerin ivme kazanmasına neden olabileceğini belirten Ünver, bu tür uygulamaların göçmenlere karşı uygulanan hatalara toplumsal vicdanlarda ‘meşruiyet’ kazandırabileceğine dikkat çekiyor.
İsveç’in sağcı hükümetinin devlete karşı hata işleyen ikili vatandaşları İsveç vatandaşlığından çıkarmaya yönelik çalışmaları Avrupa’da dikkatleri üzerine çekti. Pekala, sağcı hükümetlerin yükselişi göçmen nüfusu bu açıdan nasıl tesirler? Almanya’da oy oranını artıran çok sağ bu üzere uygulamaları gündeme getirebilir mi? Birleşmiş Milletler (BM) Göçmen Personeller Komitesi Üyesi ve İstinye Üniversitesi (İSÜ) İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Can Ünver gündemi şöyle kıymetlendirdi:
“KOLAYCA HAYATA GEÇİREMEZLER”
“Göçmenlere ve göçmen kökenlilere karşı batı ülkelerinde artan aleyhtarlığın yansımalarını bilhassa popülist idareler eliyle çeşitli biçimlerde köpürtüldüğü görülüyor. Bu tavır, siyasi ve idari düzenlemelerle göçmen sayısını azaltmak, mevcut göçmenleri göç ettikleri ülkelerdeki ikametlerini inançlı olmaktan çıkarmak ve bu tavırla göçü bir tehdit olarak algılayan seçmenlerin daha fazla dayanağını sağlamak olarak açıklanabilir. İsveç’te de olan bundan ibaret. Lakin gerçekleştirilebileceği kuşku götürür. Bu ülkede insan haklarına saygılı ve göçmenlerin haklarının da devletin güvenlik telaşlarına neden olmayacak biçimde temin edilebileceğine inanan geniş bir kesim de bulunuyor. Bu planın çok da kolay hayata geçirilebileceği kanısında değilim.
“ALMANYA’DA İŞ BAŞINA GEÇEN HÜKÜMET BU KADAR CÜRATKAR OLAMAZ”
Almanya’da iş başına geçmekte olan muhafazakâr-sosyal demokrat koalisyon hükümetinin bu kadar ‘cüretkâr’ bir adıma tevessül edeceğini sanmıyorum. Bu ülkede popülizm, hatta Neonazi eğilimlerin siyasette süratle tesirini gösterdiği, çok sağcı AfD Partisi’nin son anketlerde birinci parti pozisyonuna yükseldiği biliniyor. Bu çeşitten bir uygulamanın hayata geçirilmesi halinde Almanya’da da yankıları olacak, göç siyasetinin sert ve sınırlayıcı olmasına ait talepler çoğalacak. Bununla birlikte, Alman vatandaşlık yasası 1 Ocak 2000 tarihinden beri Almanya’da doğan göçmen kökenlilerin vatandaş olabilmeleri için kan bağı manasına gelen ‘jus sanguinus’ prensibinin yanı sıra ‘jus soli’, yani ‘ikamet edilen toprak esasını’ getirdi. Bu liberal adım toplumsal demokrat-yeşiller hükümeti tarafından atıldı. Son hükümet periyodunda de yeniden toplumsal demokratların teşebbüsüyle Türk vatandaşları için de ikili vatandaşlık verilmesi mümkün kılındı. Bu tavırdan geri adım atılması bekleniyor. Şimdi açıklanmamış olan koalisyon hükümetinin programında göç ve göçmenlerle ilgili öngörüler hakkındaysa bir bilgi bulunmuyor. Esasen göçmenlerle ilgili her tartışma onların ister istemez bir tehdit olarak algılanmasına neden oluyor ve zihinlerde fiilen kriminalize edilmelerine yol açıyor.
“AŞIRI SAĞIN YÜKSELİŞİ MİSAL SİYASETLERE İVME KAZANDIRABİLİR”
Avrupa’da sağın yükselişi bu şekil siyasetlerin ivme kazanmasına neden olabilir. Hak edilen vatandaşlığın mühletle sonlandırılması yahut çarçabuk iptali memleketler arası insan hakları hukukunun ve ulusal hukukun çiğnenmesi, toplumsal huzuru bozucu niteliktedir. Bu tipten uygulamalar çok sağ/ırkçı siyasetlerin ekmeğine yağ sürerken, onun da ötesinde göçmenlere karşı uygulanan hatalara bir manada toplumsal vicdanlarda ‘meşruiyet’ bile kazandırabilir. O nedenle gerekli toplumsal reaksiyonların zorunlu olduğu ve göçmenleri kabul eden ülkelerin göçmen karşıtı/ırkçı tavırlara karşı hal belirlemesi gerekliliği gündeme oturuyor.”
