MAKRO-ANALİZ: İmalat sanayinde görünüm korunuyor, geçen aya göre iyileşme sınırlı
Şubat ayına ait İktisadi Yönelim Anketi (İYA) dataları imalat sanayi için ocak ayındaki görünümün büyük ölçüde korunduğuna, üretim ve talebe ait göstergelerde ise bir ölçü düzgünleşme olduğuna işaret ediyor.
Kapasite kullanım oranı mevsimsellikten arındırılmış olarak şubatta aylık 0,1 artışla %74,9 olurken, uzun devirli ortalamaların altında kalmaya devam etti. İmalat sanayi dışındaki dallarda ise karışık bir görünüm hâkim. İnanç endeksi, perakende ticarette artarken, hizmet ve inşaat dalı inanç endeksleri geriledi. Tüm endeksler tarihî ortalamalarının altındaki seyrini sürdürdü. İmalat sanayine ait başka sorulara baktığımızda istihdam ve yatırım eğiliminde yataya yakın seyir gözlenirken, maliyet ve fiyatlamaya ait sorulardan gelecek 3 aya ait beklentilerin azaldığı görülüyor. Firmaların gelecek 12 ay ÜFE yıllık enflasyon beklentisi %36,9 ile Aralık 2021’den bu yana en düşük düzeye indi.
Reel Kesim İtimat Endeksi (RKGE): RKGE mevsimsellikten arındırılmış (m.a) olarak şubatta aylık 0,2 puan artarak 102,8 oldu, lakin tarihî ortalamasının altında kalmaya devam etti. Gelecek 3 aya ait üretim hacmi beklentisinde sert düşüş görülürken, toplam siparişlerde iç siparişler kaynaklı besbelli artış gerçekleşti. Gelecek 3 ay istihdam beklentileri ile genel gidişatta da düzgünleşme kaydedildi.
Sektörel İnanç Endeksleri (SGE): Perakende ticaret inanç endeksi şubat ayında artarken, hizmet ve inşaat kesimleri itimat endeksleri geriledi. Hizmet dalı endeksi son 3 ay ve gelecek 3 aylık periyoda ait talep görünümündeki bozulmanın tesiriyle 2,3 puan azaldı. Perakende bölümündeki artışta ise gelecek 3 aylık periyotta beklenen iş hacmindeki güzelleşme öne çıktı. İnşaat bölümünde ise mevcut devir iş hacmi dışındaki tüm sorularda gerileme görüldü. Hizmet, perakende ve inşaat inanç endekslerinin hepsi tarihi ortalamalarının altında kaldı.
Kapasite Kullanım Oranı
KKO (m.a.) şubatta aylık 0,1 puan artışla %74,9 kıymetini aldı. KKO tarihi ortalamasının 1,4 puan altında kalarak imalat sanayi ana eğilimindeki zayıflığın sürdüğüne işaret etti. KKO, orta ve büyük ölçekli firmalarda artarken, küçük ölçekli firmalarda geriledi. Tarihi ortalamalara kıyasla KKO orta ölçekli firmalarda ortalamanın besbelli altında, küçük ve büyük ölçekli firmalarda ortalamanın sonlu altında seyrediyor. Mal kümeleri bazında; yatırım malları ve güçlü tüketim mallarında KKO azalırken, orta malları ve dayanıksız tüketim mallarında ise sonlu arttı.
İktisadi Yönelim Anketi
Son 3 ay üretim hacmi sorusu şubatta bariz artış gösterdi; bununla birlikte hala uzun devir ortalamasının 3,5 puan altında bulunuyor. Üretim hacminde en besbelli artış büyük ve orta ölçekli firmalarda görüldü. Küçük ölçekli firmalarda da arttı. Mal kümeleri bazında ise aylık bazdaki en güçlü artış orta mallarında gözlenirken, güçlü tüketim mallarında azaldı. Mamul mal stokları ise orta malları hariç tüm mal kümelerinde azaldı; en bariz azalış ise dayanıksız tüketim mallarında gerçekleşti.
Ölçek bazında genele yayılan bir artış görüldü. Uzun periyot ortalamalarına nazaran stoklar tüm dallarda tarihi ortalamaların altında bulunuyor).
İmalat sanayi firmalarının dış sipariş beklentileri beş aylık artış eğiliminin akabinde şubatta geriledi. İç piyasa sipariş beklentilerinde azalış barizleşti. Maliyet ve fiyatlamalara ait sorulardan, gelecek 3 aya ait beklentiler geriledi. İmalat endüstrinin gelecek 12 ay ÜFE yıllık enflasyon beklentisi ise aylık bazda 1,6 puan azalarak %36,9 ile Aralık 2021’den bu yana en düşük düzeyde gerçekleşti.
Kaynak: Akbank Ekonomik Araştırmalar
